حقوق بین المللی کیفری در عمر کوتاه خود که شاید به یک سده هم نرسد بسیار مورد توجه حقوقدانان بین المللی قرار گرفته است.به وجود آمدن دادگاه های ویژه پس از جنگ دوم جهانی هم چون دادگاه های نورنبرگ و توکیو توجه حقوقدانان را به این شاخه از حقوق بین الملل افزون نمود.با تاسیس داد گاه های بین المللی خاص برای رسیدگی به جرایمی که نظم و امنیت بین المللی را به مخاطره می انداخت مثل دادگاه بین المللی رسیدگی کننده به جرایم ارتکابی در یوگسلاوی سابق و دادگاه رواندا ضرورت تاسیس دیوان دائمی بین المللی کیفری را برای مجازات عاملین کشتارها و ناقضین حقوق بشر مطرح کرد.
بخشی از حقوق بین المللی کیفری آن گونه که در ماده 31 اساسنامه دیوان بین المللی کیفری آمده است عوامل رافع مسئولیت کیفری یا عوامل رافع وصف متخلفانه بین المللی می باشد که کم تر مورد توجه قرار گرفته است.با تشکیل دادگاه های فوق انتظار می رفت که ابعاد مختلف و مسائل متعدد مربوط به این عوامل در رویه دادگاه های مزبور،بررسی و تحلیل و به این طریق به بسیاری از پرسشهای مربوطه پاسخ داده شود.اما به دلایل متعددی این مهم حاصل نشد.از جمله این دلایل،دیدگاهی است که بر اساس آن،پیش بینی چنین عواملی برای امحای مسئولیت کیفری مرتکبان جنایات وحشیانه علیه بشریت در قبال جرایم شان به طور موثر به آن ها کمک کرده که مجازات اعمال نشود.[1]
بیان مساله
خرید اینترنتی فایل کامل :
گاهی شرایطی پیش می آید یک دولت مرتکب عملی می گردد که از نظر جامعه بین المللی نادرست بوده ولی به سبب اوضواع و احوال ویژه از مسئولیت مبرا می گردد.همان گونه که در عرف بین المللی و معاهدات مشاهده می گردد وجود دو شرط برای این که بتوان عملی را به لحاظ بین المللی نادرست تلقی کرد ضروری است که عبارتند از:1)نقض تعهد2)انتساب عمل نادرست ولی به دلیل وجود عوامل رافع مسئولیت کیفری که عبارتند از اقدام متقابل،دفاع مشروع،رضایت،قوه قاهره،اضطرار و ضرورت نمی توان برای دولت مرتکب یک عمل نادرست مسئولیتی قائل شد.[2]
سوالات تحقیق
1-عوامل رافع وصف متخلفانه یا عوامل رافع مسئولیت کیفری در حقوق بین الملل کدامند؟
2-وجوه تشابه و افتراق عوامل رافع مسئولیت کیفری در حقوق بین اللملل با حقوق داخلی چیست؟
3-در حقوق بین الملل عوامل رافع مسئولیت کیفری با عوامل موجهه جرم مشابه هستند؟
فرضیات تحقیق
1-عوامل رافع وصف متخلفانه یا عوامل رافع مسئولیت کیفری عبارتند از: اقدام متقابل،دفاع مشروع،رضایت،قوه قاهره،اضطرار و ضرورت
2-در طرح معاهده مسئولیت کشورها در برابر اعمال متخلفانه علل رافع مسئولیت کیفری مانند حقوق داخلی است.
3-در حقوق بین الملل عوامل رافع مسئولیت کیفری با عوامل موجهه جرم مشابه هستند.
اهداف تحقیق
تبیین علل رافع مسئولیت در حقوق کیفری بین المللی
تببین عوامل رافع مسئولیت برای اشخاص و دولتها در حقوق بین الملل
تببین تفاوت بین علل رافع مسئولیت با علل موجهه جرم در دیوان بین المللی کیفری
[1]– Eser, Albin, “defences in War crimes trials”,in Yoram Dinstein and Mala Tabory (eds),War crimes in International Law,Kluwer Law International ,the Hague,1996,p.251.
[2]-مستقیمی، بهرام و طارم سری، مسعود، مسئولیت بین المللی دولت با توجه به تجاوز عراق به ایران، دانشكده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، چاپ اول، 1377، ص 140.